معاونت تحقیقات و فناوری

نشست خبری ارائه نتایج طرح های تحقیقاتی خاتمه یافته سال 1402 روز سه شنبه 24 بهمن ماه سال جاری در سالن RTDC دانشگاه علوم پزشکی ارومیه با حضور معاون تحقیقات و فناوری، مدیر امور تحقیقات، مدیر اطلاع رسانی و تامین منابع علمی، اعضای هیات علمی، خبرنگاران پایگاه های خبری و کارشناسان پژوهشی معاونت تحقیقات و فناوری برگزار گردید. دکتر صابر قلی زاده معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه ضمن عرض خیر مقدم و گرامیداشت ولادت امام حسین (ع) و روز پاسدار از برگزاری چنین برنامه هایی تقدیر کردند. ایشان گزارشی از عملکرد معاونت تحقیقات و فناوری در سالهای 1402-1400 و همچنین فعالیت های انجام شده اعم از کسب میزبانی بیست و پنجمین کنگره ملی و یازدهمین کنگره بین المللی سالیانه پژوهش و فناوری دانشجویان علوم پزشکی کشور در شهریور 1403 و سومین کنگره بین المللی وانا در اردیبهشت 1403 توسط دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، تشکیل کمیته HSR، افزایش تعداد هسته های تحقیقاتی مصوب شورای پژوهشی دانشگاه، رشد امتیاز فناوری دانشگاه در ارشیابی سالانه، قرارگیری مرکز تحقیقات ایمنی بیمار و سالید تومور در 20 درصد اول گروه های مربوطه در ارزشیابی سالانه مراکز تحقیقاتی ارائه نمودند. در ادامه، هدف این نشست را معرفی طرح های تحقیقاتی انجام شده و بهره برداری از نتایج آن ها در جهت ارتقای وضعیت سلامت جامعه بیان کردند.  

در ادامه، دکتر یوسف محمد پور، مدیر امور تحقیقات دانشگاه، برگزاری نشست خبری ارائه نتایج طرح های تحقیقاتی خاتمه یافته در سال 1402 را از فعالیت های مهم در حوزه ترجمان دانش دانسته و رسانه ای شدن و ارائه نتایج طرح های تحقیقاتی به زبان ساده و استفاده از ظرفیت رسانه را گام مهم بعدی در رسیدن به اثرگذاری و استفاده از نتایج در جامعه فراآکادمیک دانستند.

در ادامه جلسه، مجریان طرح های تحقیقاتی نتایج خود را به شرح ذیل به حضار ارائه نمودند:

دکتر مرتضی قاسم نژاد برنجی مجری طرح تحقیقاتی "مطالعه اثرات محافظتی متفورمین بر سمیت کبدی و کلیوی ناشی از آلومینیوم فسفید در موش های صحرایی" اظهار داشت فسفید آلومینیوم یک آفت کش قوی می باشد که برای محافظت از غلات در برابر جوندگان استفاده می شود. فسفید آلومینیوم اثرات سمی بالایی برای گونه های غیر هدف به ویژه انسان دارد. همچنین، القای خودکشی با فسفید آلومینیوم یکی از دلایل شایع مرگ و میر به خصوص در کشورهای در حال توسعه است. در رابطه با مکانیسم القای سمیت توسط فسفید آلومینیوم، اختلال در زنجیره انتقال الکترون در میتوکندری و به دنبال آن القای استرس اکسیداتیو و پاسخ های التهابی شدید سبب مرگ سلول و درنهایت از کار افتادن اندام هایی همچون کلیه و کبد می شود. وی افزود: نتیجه این مطالعه نشان داده داروی متفورمین می تواند با توجه به دارا بودن اثرات ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی جهت مقابله با سمیت ناشی از آلومینیوم فسفید مورد توجه قرار گیرد.

دکتر رسول زرین مجری مطالعه کارآزمایی بالینی "بررسی اثر رژیم غذایی کم کالری و مکمل یاری با اسیدهای چرب امگا-3 بر سطوح سرمی آنزیم های کبدی، الگوی لیپیدی و مقاومت انسولینی در بیماران دچار اضافه وزن و چاقی مبتلا به کبد چرب غیر الکلی" گفت: بیماری کبد چرب غیر الکلی رایج ترین بیماری مزمن کبدی در کودکان و بزرگسالان به شمار می آید. ایشان بیان کرد که می توان از اسیدهای چرب امگا-3 به عنوان یک درمان جایگزین کاربردی در بیماران مبتلا به کبد چرب غیر الکلی استفاده کرد. همچنین، دکتر رسول زرین در طرح دیگر خود که با عنوان "بررسی اثر مکمل یاری دهانی پسیلیوم بر مقاومت انسولینی و پروفایل لیپیدی در بیماران سندرم تخمدان پلی کیستیک غیر دیابتیک" انجام شده بود، بیان کرد: سندروم تخمدان پلی کیستیک از جمله بیماری های متابولیک و اندوکرین شایع در سنین باروری است و مقاومت انسولینی در افراد مبتلا به این بیماری بسیار شایع می باشد. پسیلیوم از دانه یا پوسته گیاه Plantage Ovata مشتق شده و مخلوطی از ساکاریدهای خنثی و اسیدی است. در این مطالعه، اثر این فیبر بر مقاومت انسولینی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مورد ارزیابی قرار گرفت و اثر مفیدی از مصرف پسیلیوم به عنوان یک روش کمکی به همراه درمان های رایج جهت کنترل و بهبود علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک گزارش شد.

دکتر یونس پیله ور در زمینه طرح تحقیقاتی با عنوان"مطالعه تاثیرات ضد سرطانی داربست های نانوفیبری الکتروریسی شده حاوی کورکومین-کرایزین" مطالبی را بیان کرد و گفت: عود موضعی سرطان پستان به طور متوسط در ۹ درصد موارد ابتلا طی ۵ تا ۱۰ سال پس از جراحی برداشت تومور اتفاق می افتد و عود مجدد سرطان پستان بعلت باقی ماندن گروه کوچکی از سلولهای سرطانی در ناحیه پستان پس از برداشتن تومور اولیه و یا تشکیل تومور پستانی روی میدهد. وی ساخت یک سیستم دارورسانی مبتنی بر نانوالیاف پلیمری الکتروریسی شده برای تحویل همزمان دو عامل ضدسرطان طبیعی کورکومین و کرایزین و ارزیابی اثرات ضدسرطانی ترکیبی/هم افزایی آنها بر روی سلول‌های سرطان پستان را هدف این مطالعه عنوان کرد و گفت: برای این منظور از روش الکتروریسی برای ساخت نانوالیاف و  بارگذاری همزمان کورکومین و کرایزین استفاده شد و خواص مورفولوژیکی و فیزیکوشیمیایی نانوالیاف مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، سمیت سلولی و میزان مرگ برنامه ریزی شده سلول های سرطانی پستان تحت درمان با این سیستم دارورسانی بررسی گردید. وی ادامه داد: طبق نتایج این مطالعه، نانوالیاف حاوی کورکومین و کرایزین بیشترین سمیت سلولی را بصورت هم افزایی در برابر سلول‌ها نشان دادند و توانستند بیان ژن‌های مرتبط با مرگ برنامه ریزی شده سلولی را افزایش دهند. بنابراین، نانوالیاف حاوی این دو عامل ضدسرطان طبیعی می‌تواند بعنوان یک استراتژی مناسب درمانی برای مهار عود سرطان پس از جراحی مورد استفاده قرار گیرد.

در این جلسه، دکتر علی اکبری طرح تحقیقاتی با عنوان "ارزیابی اثرات ضدسرطانی نانوکامپوزیت زیستی سدیم آلژینات/پلی هدرال اولیگومریک سیلسسکیوکسان حاوی بری برین کلرید بروی سلولهای سرطان پستان" را ارائه کرد. بر اساس گزارش وی، سرطان پستان شایع ترین تومور بدخیم زنان و کشنده ترین نوع سرطان در زنان سراسر جهان است. بطوریکه از هر ۹ نفر زن، یک زن دچار این بیماری می گردد. بربرین دارای اثرات ضد ویروسی، ضد میکروبی، ضد التهابی مناسب و دارویی است و  فعالیت ضد سرطانی بربرین در سرطان‌های مختلف، مانند سرطان خون، ریه، پستان، تخمدان و سرطان روده بزرگ نشان داده شده است. وی ادامه داد: از بربرین می توان در داروهای منفرد مبتنی بر نانوذرات و در سیستم های تحویل همزمان که برای جای دادن داروها و انتقال همزمان آنها به سلول های سرطانی طراحی شده استفاده کرد. وی افزود: لذا در جهت نیل به این هدف، استفاده از نانوحامل‌های دارویی با خواص منحصربه فرد از قبیل زیست سازگار بودن، سهولت در عامل‌دار کردن سطح آنها با انواع ترکیبات شیمیایی و دارویی به منظور کاربردهای چندگانه و ارزان بودن می‌تواند راه حل مناسبی باشد. وی در راستای انجام این مطالعه عنوان کرد:  ابتدا نانوکامپوزیت سدیم آلژینات/پلی هدرال اولیگومریک سیلسسکیوکسان را سنتز کردیم و از این سیستم به عنوان نانوحامل دارویی در بارگذاری و رهایش داروی ضد سرطان بربرین کلرید استفاده شد و در نهایت اثرات این سیستم بر روی سلول های سرطان پستان بررسی گردید.

دکتر جعفر رضایی در رابطه با مطالعه با عنوان "ارزیابی اثرات عصاره گیاهی زعفران و نقاط کوانتومی کربنی مبتنی بر زعفران بر روی مسیرهای داخلی و خارجی آپوپتوز و استرس اکسیداتیو در رده سلول سرطانی کولورکتال انسانی" گفت: سرطان کولورکتال، سومین سرطان شایع در جهان و دومین علت مرگ شایع ناشی از سرطان هست. با توجه به اهمیت مسئله درمان بیماران سرطان کولورکتال، در این تحقیق ابتدا عصاره گیاهی زعفران و سپس نقاط کوانتومی کربنی مبتنی بر زعفران را تهیه کرده و بعد از بررسی ساختار نانوذرات تشکیل یافته، اثر سمیت سلولی، فعال شدن مسیر داخلی و خارجی آپوپتوز و استرس اکسیداتیو، در رده سلول سرطانی کولورکتال انسانی مورد بررسی قرار گرفت تا عوارض ناشی از درمانهای متداول این بیماری کاهش پیدا کند. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که نقاط کوانتومی کربنی تهیه شده از زعفران می توانند در درمان سرطان کولورکتال اهمیت داشته باشند.

گفتنی است در این نشست، نتایج حاصل از مطالعات مذکور مورد بحث و بررسی قرار گرفته و مجریان طرح های تحقیقاتی به تفصیل و با زبان ساده به تشریح اهداف، فرآیند اجرای طرح و نتایج حاصل از آن پرداختند و ضمن پاسخگویی به سؤالات خبرنگاران حاضر در جلسه، انتظارات دانشگاه از اصحاب رسانه جهت آشنایی جامعه هدف با نتایج طرح ها را بیان کردند.